Örgütsel
davranış disiplini örgütlerdeki bireysel davranış ve grup dinamikleri ile
ilgilenir. Bu alanlar örgütün kültürü, iş iletişimi tasarımı, performans
değerlendirme sistemi, organizasyonel tasarımı ve yapısı gibi değişkenlerden
etkilenir. Örgütsel davranışı anlamak için öncelikle insan davranışını ve
örgütsel bağlamı anlamak gerekir. İnsan davranışlarına içsel ve dışsal bakış
şeklinde iki şekilde inceleyebiliriz: İçselden; düşünce, duygular, geçmiş
tecrübe ve ihtiyaçlar gibi kişinin içindeki faktörleri anlamalıyız. Dışsaldan ise, davranışlarımızın çevredeki sonuçlarına
ve tabi olduğumuz çevre kaynaklı güçleri anlamalıyız. Bu yüzden dış bakış açısı
yaklaşımına göre, bir kişinin davranışlarını analiz edebilmek ve anlayabilmek
için öncelikle çevredeki dışsal olayları ve kişiyi etkileyen çevre kaynaklı
güçleri incelemeliyiz. Ayrıca psikoloji bilimleri (motivasyon), sosyoloji (grup
ve gruplar arası dinamikleri hakkında bilgi), mühendislik (iş tasarımını
anlama), antropoloji (kurumsal kültürü anlamak), yönetim (işletmelerde
aktivitelerin denetlenmesi ve insanların yönetimi) ve tıp (bireylerin sağlığını
ve refahını artıracak hastalıkların tedavisi) disiplinleri de örgütlerde insan
davranışlarını anlamamıza katkıda bulunur. Örgütlerde insan davranışlarını
etkileyen yukarıda yer alan faktörlerin dışında, örgüt içinde alınan kararlar
ve karar alma mekanizması, örgütün stratejisi, tarihi, kaynaklar, politikalar,
sistemler, kurum kültürü, rakipler, tedarikçiler, teknoloji, ulusal kültür, din
vb. gibi diğer faktörlerden de etkilenir. Öte yandan, örgütsel davranışı anlamak için örgütsel
bağlamı da anlamak gerekir çünkü örgütler, bileşenleri (insan kaynakları,
görevler, amaç, hedefler, teknolojisi ve örgüt yapısı) hem birbirleriyle hem de
dış dünyayla etkileşim içinde olan "açık sistemlerdir". Bu iç bileşenler ayrıca,
tedarikçilerin, müşterilerin ve kamu düzenleyicileri gibi kuruluşun görev
ortamındaki diğer bileşenlerle de etkileşime girerler. Dolayısıyla alacağınız
her kararda örgütünüzün açık bir sistem olduğunu unutmayarak kültürünü dikkate almanız
ayrıca örgüt içinde farklı sosyal grupların farklı alt kültürlere sahip
olduğunu ve bu grupların benzer durumlara farklı şekillerde tepki
verebileceğini bilmeniz gerekir. Ayrıca kültürünüzün çalışanlarınızın davranışlarını
etkileyen inanç ve değer sistemini de içerdiğini unutmayınız. Örgütsel
davranışın ilgilendiği alanlardan biri de örgütsel değişim yönetimidir. Değişim
genellikle iyi öğrenilmiş ve baskın/alışılmış davranış biçimlerine bir tehdit
olarak görülür. Ayrıca değişim fırsatlar ve risk yaratabilir. Yine de değişime
cevap vermenin iyi bir yolu olumlu bir tutuma sahip olmak gerektiğidir. Sorular sorun, cevapları dinleyin ve başarılı
olmayı taahhüt edin. İnsanları ve işteki davranışlarını etkileyen diğer bir
unsur da gittikçe daha fazla müşteri odaklı hale gelen kurumsal ve küresel
rekabete uyum sağlamaya çalışırken, örgütlerde değişimle ilgili zorluklar
geliştiren/çıkaran yöneticilerdir. Değişim genellikle yöneticilerin statülerini
etkiler. Bu durum yöneticilerin davranışlarında çeşitli uyumsuzluklar
yaratabilir. Sonuç olarak, yöneticiler örgütleriyle
ve çalışanlarıyla ilgili kararlar alırken, kişisel ve çevresel faktörleri göz
önünde bulundurmaları gerektiğini ve ayrıca insanların kurumlarda nasıl
davrandıklarını anlamalarına ve maksimum potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı
olmaları ve kurumsal kültürlerinin alınan kararları nasıl etkileyebileceğini
bilmeleri gerektiğini söyleyebiliriz. Özetle örgütsel davranış, geleceğin
liderlerinin sahip olması gereken önemli bir beceri alanıdır.
